COVID-19 heeft verstoringen in de toeleveringsketen belicht en hun pijnpunten blootgelegd. Uit het onderzoek van Supply Chain Magazine onder 143 besluitvormers op het gebied van de toeleveringsketen in Europa bleek dat 78 procent negatieve gevolgen op korte termijn ondervond (maart 2020). Volgens het onderzoek waren de belangrijkste knelpunten de inkomende goederenstromen van leveranciers en het gebrek aan inzicht in de vraag van klanten. Welke impact heeft dit gehad op de samenwerking met leveranciers? Staat deze onder druk of is de relatie juist versterkt? In deze insight geven we onder andere onze kijk hierop.
Globalisering en efficiëntie
Globalisering heeft ervoor gezorgd dat elk onderdeel van een product wordt gemaakt waar dat het beste en het goedkoopste kan. De keerzijde hiervan is: als één land niet meer kan leveren, stokt de productie in de hele keten. Hoewel bedrijven de afgelopen decennia dus steeds efficiënter zijn geworden, is dit ten koste gegaan van de buffers in de toeleveringsketen. Ketens zijn vaak te kwetsbaar (Consultancy.nl, 2020). Op dit moment kiezen organisaties er daarom steeds vaker voor om producten zelf te produceren. Een voorbeeld hiervan is te vinden in Spanje, waar men besloot om zelf mondkapjes te gaan produceren. Spanje wilde niet meer afhankelijk zijn van China, zelf leveren en een reserve opbouwen (Volkskrant, 2020).
Inkoopprofessionals pleiten daarom voor een robuustere toeleveringsketen, waarbij de focus niet meer alleen ligt op de goedkoopste en snelste optie. De korte- en langetermijnvisie en minder afhankelijkheid van één leverancier zijn net zo belangrijk (FD, 2020)(Consultancy.nl, 2020).
Plotselinge uitdagingen
Supply chain ontwrichting begon toen COVID-19 uitbrak in Azië. De vraag "hoe krijgen we productonderdelen uit Azië naar ons toe" hield veel organisaties bezig. Het ging er toen om de voorraden veilig te stellen, zodat de productie door kon gaan en klanten er geen last van zouden hebben. Vervolgens verspreidde het virus zich verder over de wereld en trof ook Nederland. Snel verspreidde het virus zich over ons land en de minister-president kondigde een intelligente lockdown af. Besmette sectoren, zoals horeca, toerisme en cultuur, werden stilgelegd. Mensen konden minder consumeren door contactbeperkingen en consumenten en producenten verloren het vertrouwen in de economie. Daarnaast steeg de vraag naar verschillende producten, zoals voedsel en medicijnen. Ook organisaties konden niet op volle toeren draaien door een hoger ziekteverzuim en contactbeperkingen. Daarnaast hadden ze te maken met logistieke uitdagingen door reis- en grensrestricties. Dat zijn nogal wat uitdagingen die plotseling de kop opstaken.
Werken met leveranciers
COVID-19 en de maatregelen van het kabinet hadden ook een grote impact op het werken met leveranciers. Persoonlijke ontmoetingen met leveranciers waren niet mogelijk vanwege het thuiswerkregime en reisbeperkingen. Digital communicatie bemoeilijkte de samenwerking. Vooral als het ging om leveranciers in andere continenten, zoals Azië. We verwachten dan ook dat organisaties correctiewerk zullen moeten doen in de relatie met hun leveranciers zodra reizen weer mogelijk wordt. Daarnaast moeten organisaties alert zijn op het wegvallen van leveranciers, zodat ze niet voor nog meer onverwachte uitdagingen komen te staan. We denken dat deze piek dit najaar en volgend jaar nog moet komen.
Geleerde lessen
Uit onderzoek van Nevi (juni 2020) blijkt dat op de vraag "Wat denkt u anders te gaan doen?" het nummer één antwoord het herzien van sourcingstrategieën is. Ook blijkt uit een wereldwijde enquête van Kearney & het World Economic Forum (2020) onder 400 inkoop-, supply chain- en operationsmanagers dat bijna de helft van de ondervraagde organisaties de hele inkoop- en supply chain-strategie wil herzien. Dit heeft te maken met wat eerder werd genoemd: kwetsbare toeleveringsketens. Organisaties willen meer zekerheid inbouwen en een langetermijnvisie hanteren. Daarnaast kwamen ook het versterken van de samenwerking met (kern)leveranciers en het vergroten van de flexibiliteit in processen en ketens naar voren als geleerde lessen in het onderzoek van Nevi.
Onze ervaring leert ook dat het essentieel is om naar de lange termijn te kijken als het gaat om leveranciers- en contractmanagement. Traditioneel zijn planningsprocessen vaak kort cyclisch, maar het is goed om dit te verbreden en een prognose te kunnen geven aan (kern)leveranciers. Daarnaast is het inbouwen van flexibiliteit en transparantie in contracten ook een belangrijke wens van organisaties. Bovendien zien we dat organisaties in de toekomst meer nadruk willen leggen op de supply chain en bijvoorbeeld gebruik willen maken van multiple sourcing. Tot slot moeten organisaties zich afvragen of het verstandig is om alles op efficiëntie te baseren.
In de komende maanden en jaren zal de impact van COVID-19 pas echt duidelijk worden en zullen we zien of de maatregelen en koerswijzigingen van organisaties echt zullen werken. Je kunt het inzicht hieronder downloaden.
